Reisverhaal «Welkom in Chi Path»

My First Trip... | Cambodja | 4 Reacties 06 Februari 2023 - Laatste Aanpassing 06 Februari 2023

29/01/23

En dit is de historie (x2), van een lepe Chinees (x2)... Hij heette Money-Money (x2). Veel sluwer dan Yankees (x2). Met dit op de situatie toepasbare kinderliedje startte onze dag op weg naar Chi Path. Het eerste stuk van onze reis namen we namelijk de R4 Highway richting Phnom Penh. Deze gloednieuwe, kraaknette autosnelweg die de haven van Sihanoukville met de hoofdstad verbindt overtreft zelfs onze autostrades en doet alle Cambodjaanse snelwegen tot kasseibaantjes verbleken. Wat ligt zo'n moderne strook asfaltlint hier in Cambodja te doen? Toen we weerom Chinese opschriften zagen opduiken en onze chauffeur bij een gigantische peage in zijn buidel mocht tasten viel onze Renminbi. Tsss, de geschiedenis maakt soms cynische sprongen. Waar het Westen nog steeds worstelt met zijn koloniale verleden heeft Peking hier schaamteloos een neokoloniaal regime geïnstalleerd. Ja maar, zo'n autosnelweg helpt de mensen in Cambodja toch ook vooruit? Mm, niet echt. Op deze snelweg reden haast geen auto's en dat zal wel iets te maken hebben met de prijs aan de peage. Bovendien was deze highway aan beide kanten door een dubbele prikkeldraadversperring afgezet zodat de Cambodjanen langs de kanten geen winkeltjes kunnen bouwen wat ze bij hun auto(snel)wegen wel doen... Wat ons nog opviel waren de vele eveneens kraaknette boom-en palmplantages die zich kilometerslang uitstrekten langs weerszijden van de snelweg... Ook hier hoeven we geen tekeningetje, of beter Chinees karakter bij te maken zeker? Het gele gevaar dat zijn auto(snel)wegdraden als een schimmel ent op de corrupte en rotte Cambodjaanse machtsboom. "Connecting the world to benefit the people" de leuze van de Chinese snelwegbouwer/eigenaar klinkt dan wel heel erg hypocriet. (Of 't is dat ze 'the' door 'our' vervangen natuurlijk....)

Mochten Adam & Eva Cambodjanen geweest zijn dan leefde de mensheid nu nog steeds in het paradijs. Mens waar blijft die vriendelijkheid toch vandaan komen? Ontspringt de Bron der Gastvrijheid hier ergens in het Cardamongebergte of zo? Over bronnen gesproken, vandaag bezochten we twee mooie natuurcreaties hier nabij Chi Path op de Preak Piphot rivier. Eerst gingen we even zwemmen in de Chay Chrey rappid, een mooie stroomversnelling die gevormd wordt door uitgesleten laterietplaten die trapsgewijs een waterhelling vormen met af en toe wat diepere poelen ertussenin. Deze natuurlijke zwemputjes zijn eveneens openbare badplaatsen waar de dorpelingen zichzelf en/of hun kledij komen wassen! Omdat de dag echter nog jong was en onze lijven nog onvoldoende waren afgekoeld in de moordende tropenhitte besloten we om ook nog even verder stroomopwaarts verfrissing te zoeken. Zo kwamen we bij de Chay Kposwaterval. Een nog spectaculairder kunstwerkje van moeder natuur. Deze waterval kreeg vorm door de dubbele verzakking van een plaatvormig lavaveld, waarna het proces van terugschrijdende erosie een prachtige tweezijdige balkonwaterval creëerde. Omdat we momenteel in het droge seizoen zijn waren er maar een paar plekjes waarlangs het water zich naar beneden stortte. Dit deed echter niets af aan het wauwgehalte. Echt mooi! Ook nu weer was er een Khmerfamilie op picknickuitstap en dus moesten Oscar en Flores zich nog maar eens van hun meest schattige, blonde en witte kant laten zien. Nu, geen erg hoor. Onze boys doen dit voortreffelijk! 't Is voor hen slechts een héél kleine moeite maar mens wat krijg je er een ongelofelijke gastvrijheid voor terug! Een speelkameraadje hier, een (krabben)hapje/frisdrankje/stukje fruit daar... één vriendelijke glimlach en dan krijg je 't maar! Neen, over de goedheid van de Cambodjaan raak je niet uitverteld en het is zeker niet de laatste keer dat je er iets over zult lezen!

01/02/23

Met de jeep door het oerwoud. Vergeet het maar Samson & Gertje! Vandaag gingen we met de bromfiets door de brousse. Jawel, je leest het goed, geen moto maar een Honda Dream brommertje, zo eentje waar heel Azië zich -weliswaar op verharde wegen- me verplaatst! Met de plaatselijke Joël Smets en Stefan Everts gingen we op pad. Wij kregen pro forma nog een oude helm op onze kop (voor de kinderen niet nodig), en met z'n drietjes op een brommertje gezeten sjeesden we de wildernis in. Putten, plassen, rivieren, boomwortels, bobbels, takken, zandstroken...Allemaal geen probleem voor onze volleerde motor sorry bromfietscrossers. Zet die mannen op een Europees crosscircuit en ze winnen dat spel met de vingers in de neus 😊 . Spectaculair, zeer avontuurlijk maar ook ontzettend leuk! Na een dolle junglerit kwamen we wat uitgeschud aan bij de Teuk Vet Fall. Deze waterval had eenzelfde ontstaansgeschiedenis als de Chay Kpos. Weer een uitgestrekt verweerd lavaveld dus maar dit keer met een prachtige hoefijzervormige balkonwaterval en nog een heel stuk groter bovendien! Weerom kon er gezwommen worden en dat lieten we ons geen twee keer zeggen. De verzengende hitte is moordend hier. Kort na de middag werd het zelfs aan onze waterval letterlijk te warm onder onze voeten en dus deden we onze regenwoudrace nog eens in omgekeerde richting over terug naar Chi Path. By the way, over dit dorpje met slechts één rode laterietzandstraat valt nog iets te zeggen. Ondanks het feit dat deze gemeente niet meer zoals vroeger volledig afgesneden is van de bewoonde wereld (vroeger kon je hier enkel langs de rivier geraken) heeft het zijn junglecharme weten te behouden. Vooral dan omdat men heel sterk inzet op het behoud van het regenwoud. Via een slimme joint venture tussen de plaatselijke community en de Wildlife Alliance milieuorganisatie ziet men de 'wildernis' hier nu als een economische opportuniteit. En dit werkt! In het aangename visitor center kun je terecht voor enkele kleinschalige jungletourboekingen. Bovendien kun je er ook drie keer per dag een (riante) maaltijd verkrijgen die door de plaatselijke gemeenschap met lokale producten klaargemaakt wordt. Ook voor de overnachtingen van de bezoekers doet men trouwens beroep op de plaatselijke inwoners. Zo verblijven wij hier momenteel in een zogenaamde 'homestay' bij een heel lief Chi Pathees gezinnetje. Top! Dit is (Ecosociaal)toerisme op zijn best. Waar vele inwoners vroeger zelf nog betrokken waren bij de illegale houtkap of de stroperij zijn ze nu omgeturnd tot rangers of natuurgidsen. Nu enkel nog wat geduld uitoefenen tot hun reforestation project zijn vruchten (en vooral heel veel zaden) begint af te werpen en dan hebben we eindelijk nog eens een milieuverhaal met een sprookjeseinde.

02/02/23

Homestay is the way hoe je het best kunt doordringen tot de ziel van het volk. Vandaag deden we nog niet zoveel behalve wat lesgeven en luieren. Ideaal dus om eens te kijken hoe onze Mammie en Pappie en dochterlief van ons gastgezin hun dagen vullen. Wel, om eerlijk te zijn deden ze in feite ook niet zo heel bijzonder veel. En als er dan al iets gebeurde dan bewees dit nog maar eens hoe wij mensen in onze verscheidenheid toch wel heel erg op elkaar gelijken. Pappie vulde zijn dag met liggen, zitten, een beetje knutselen aan zijn kot en wat 'vroetelen' in zijn hof. Mammie veegde de vloer, gaf haar plantjes water, bleef onze jongens maar aaien en -om alle stereotypen op een hoop te hebben- maakte eten klaar en vertroetelde ons met een bordje Cambodjaanse frietjes😊. Dochter zit dan weer in haar apenjaren en vult haar dagen vooral buitenshuis met haar girl-and boyfriends. Tous les mêmes.... Ook hier trouwens hebben ze een huistokay. Een naam heeft hij nog niet maar Mammie was er gisterenavond wel als de kippen bij hem vol trots aan ons te showen. Dan had die grote groene kever die zichzelf hier gisteren ook kwam presenteren een heel stuk minder geluk. Toen die tegen een lamp aanknalde en versuft op de grond terechtkwam verdween hij al krakend onder Mammie haar sandaal. Cambodjaanse beestjes met meer dan vier pootjes hebben het al even hard te verduren als bij ons. Naast onze pleegouders bevindt zich de basisschool van Chi Path. School of duivenkot?....Het is hier namelijk het verhaal van de komende en gaande man. Dit tot groot jolijt van onze jongens want er is dan ook op elk moment van de lesdag wel een speeltijd bezig. Hierdoor vindt Oscar altijd een voetbalmaatje en Flores een vriendje om putten mee te graven. Best vreemd te zien dat er constant kinderen op de speelplaats rondfladderen. Af en toe slaat er een leerling met een stok op een ijzeren staaf als belsignaal en dan zie je een groepje studenten naar binnen rennen en een andere groep weer naar buiten. Wat trouwens ook opvalt is dat de kinderen voortdurend leerinhouden aan het afdreunen zijn. De klaslokalen zelf zijn op zijn zachtst uitgedrukt sober qua inrichting. Een allegaartje van banken, een echte 'lessenaar van de leerkracht', krijtbord en royaltyfoto's vooraan en één vergeelde poster van Angkor Wat achteraan. Speciaal allemaal, maar (vermoedelijk) vooral een bewijs dat het onderwijs in Cambodja nog lang niet helemaal op punt staat.

03/02/23

Gisterenavond gingen we nog even bootje varen op de Preak Piphot om de sunset te bewonderen en vuurvliegjes te spotten. De sun zat echter niet in de juiste setting want er zat(en) onweer(wolken) in de lucht. Misschien was het daarom dat de fireflies er evenmin zin in hadden en hun kat stuurden. Geen grote of kleine lichtshow van Moeder Aarde dus. Gelukkig hadden we nog de laserlichten van een trouwfeestje in Chi Path als zoethoudertje. Nu, de mineur van gisteren werd het een grote majeur vandaag. Weerom namen we een boot maar dit keer in de vroege uurtjes. Om 05:40 voeren we reeds op een zijarm van de Piphot op weg naar de (echte) jungle. Na enige tijd werd de rivier te smal en moesten we overstappen op twee kleinere roeibootjes. Hoe zalig om in het ochtendgloren -verlost van het vervelende geronk van de motoren- langs de door woekerplanten overgroeide oevers van de rivier in het water vooruit te glijden. We zagen zelfs een ferme slang (1,75m) overzwemmen. Na nog een halfuurtje varen meerden we aan bij een samengesjorde picknickplaats om ons ontbijtpakket aan te spreken. Omelet/vleesje & witte rijst, allemaal netjes gevouwen in een pakje bananenbladeren! Omdat onze jongens te jong bleken om de 32km lange jungletrekking tweedaagse te mogen doen, kregen we als troostprijs gelukkig nog de kans om enkele kilometers me te wandelen op het trekkingpad. Een dikke merci hiervoor aan de Wildlife Alliance medewerkers, jullie maakten de pil hierdoor een heel stuk minder bitter om te slikken. En ja, we hadden dubbelchance. Al na enkele honderden meters hoorde de gids een gibbon brullen. Na een beetje heen en weer gelaveer tussen de 'bush bush' zagen we enkele apen van tak naar tak springen. Weer een topmoment! Voldaan keerden we naar onze roeiers terug. Als kers op onze oerwoudtaart kregen we echter ook vanaf ons roeibootje nog enkele gibbons te zien. Machtig! Op zulke momenten besef je dan nog maar eens dat onze keuze om op lage reis te gaan volstrekt de juiste was!

Samen op de moto. Weer mis Samson & Gertje. 't Was hem opnieuw op de bromfiets te doen. Ons gastgezin is hier volledig aan het openbloeien. Vanavond mochten Oscar, Flores en dochterlief met Pappie (met zijn vieren dus) mee op de Honda voor een toertje door Chi Path. Toen Oscar op de speelplaats weer eens ging voetballen mocht Flores nog tweemaal toe met zijn 'pleegzusje' Tokla (we schatten haar zo'n 12 jaar) brommertje rijden. Na een kwartiertje boodschappen doen op de plaatselijke markt kwam hij bovendien met een tablet chocolade terug die hij van haar getrakteerd gekregen had. Is gastvrijheid hier een verplicht schoolvak misschien? Wanneer we terug waren van onze avondmaaltijd was het weer raak! Dit keer werden we door Mammie & Pappie uitgenodigd om in hun huisje naar een kickboksmatch te komen kijken. Niet dat we er echt heel veel van snapten, gezellig was het zeker! Liefde is het enige wat zich vermenigvuldigt als je het deelt = 100% Cambodjaanse wijsheid.

05/02/23

Waar we van plan waren om slechts twee dagen te homestayen zijn het er uiteindelijk zeven geworden. Lag het echter aan onze jongens dan zaten we nu nog steeds in de jungle. Het feit dat er vanochtend bij ons vertrek evenveel traantjes gevloeid zijn als bij ons afscheid in Blankenberge zegt voldoende. Heel erg bedankt Mammie, Pappie, Tokla, voetbal-en graafvriendjes, mensen van het visitor center en bij uitbreiding alle lieve inwoners van Chi Path. Jullie gastvrijheid was grenzeloos! Momenteel zijn we terug in Phnom Penh en verblijven we in een 'chique' hotel in Khmer style 😊 . Na ons verblijf in het pure Chi Path is het zowel voor ons als voor onze boys even wennen aan het grote leefwereldverschil. Van hieruit willen we nog de laatste zaken regelen om onze reis in Vietnam verder te zetten.

Cambodja op een hoopje of al wat we nog te vertellen hebben over dit land

Cambodja kampt spijtig genoeg met een gigantisch afvalprobleem. Hoe innerlijk mooi de mensen zijn, des te viezer is de omgeving waarin ze leven. Vooral in de dorpen en steden en eveneens langs de lintbebouwingswegen die de gemeenten met elkaar verbinden. Vooral plastic is een echte pest. Zakjes, bakjes, flessen, bekertjes, bestek....Overal zie je het hangen, liggen of drijven... Jammer maar ja, hoe ga je met dat soort rommel om in een land waar er haast niets van afvalophaling laat staan verwerking bestaat? Nu, sensibilisering zou ook wel deugt doen want het lijkt ons dat de gemiddelde Cambodjaan hier allesbehalve wakker van ligt. Natuurlijk, als je moet rondkomen met anderhalve dollar per dag dan is dat hoopje vuilnis logischerwijs niet je grootste probleem. Tja, mocht plastic het nieuwe goud worden, 't land zou snel weer proper zijn.

Cambodjanen houden van kitsch. Blingbling, felle kleuren (paarse, groene, knalgele huizen), Hello Kittystuff, blauwe spiegelramen, loodzware massieve donkerhouten meubels die wij als barok zouden definiëren, pyjama's als (feest)kledij, nepmerkkleren en accessoires, Disneyprinsessen, en protserige 'Khmer style'. Je zou het neerbuigend 'infantiel' kunnen noemen maar wij prefereren 'kinderlijk oprecht' 😊

Pram betekent vijf in het Khmer maar wij hebben de indruk dat je dit woord voor zowat alles kunt gebruiken.

(Zonne)hoeden in allerlei vormen, kleuren en maten en kousen met een 'duimteen' zijn in. Dit laatste om tijdens hun 'koude' seizoen 😊 nog steeds teenslippers te kunnen blijven dragen.

Situatieschets: Een Belg en een Cambodjaan zitten samen in de auto. De Belg zit achter het stuur. Plots zien ze voor hen dat er een koe op de weg staat. De Belg remt en schiet in een kramp. Hij vraagt zich luidkeels af welke instantie hij eerst moet verwittigen. De politie? De brandweer? De gemeente? Bruggen &Wegen? GAIA? Daarna zet hij een boompje op over hoe erg hij wel geschrokken is en hoe erg zijn psyche daardoor beschadigd werd. Tenslotte start hij een ellenlange triade over verantwoordelijkheid, plichtsbesef, sancties, straffen, wetten, regels, maatregelen, schadevergoedingen... Nadat de Belg enigszins afgekoeld is, kijkt de Cambodjaan hem met verwonderde ogen aan en zegt: "Ik denk dat je er gewoon langs kunt rijden hoor." Moraal van het verhaal: Mochten wij met z'n allen over een beetje meer CamboDjNA beschikken dan konden we de helft van onze wetboeken met de vuilkar meegeven.

Krud, Cambodia, Angkor en Ganzberg zijn de pilsbieren van Cambodja. Dit zul je als toerist zeker geweten hebben want tot in de verste uithoeken van het land zie je er reclamepanelen en banners als paddenstoelen van opduiken.

Kevin De Bruyne houdt hier alle drankjes fris in de typische rode ijsfrigoboxen.

Een bromfietstankstation is een olievat met een pompsysteem op. De benzine wordt in oude plastic waterflessen getankt en in een rekje aan de klant gepresenteerd.

Cambodjanen zijn prototype groepsmensen. Ze hechten veel belang aan hun gezin en aanverwanten maar voelen zich eveneens sterk verbonden met hun medemens. Soms lijkt het wel of ze allemaal één reusachtige familie vormen.

Vivo & Oppo winkels zijn haast in elke Cambodjaanse straat terug te vinden. Het ene verkoopt smartphones het andere mobiele telefoongagets. Naast intermenselijk zijn ze dus ook digitaal sterk met elkaar verbonden.

Nog een opmerkelijk woonfeitje. Vele Cambodjanen hebben een 'dubbele' woning. Enerzijds is er de officiële (houten) bovenwoning op palen. Anderzijds hebben ze onder de palen ook nog enkele sobere kamertjes. Tijdens ons verblijf leefden de mensen onder hun huis. We hebben ons gastgezin geen enkele keer naar boven zien gaan. We vermoeden dan ook dat de mensen in het droge seizoen in de openheid onder hun huis kamperen om dan in het regenseizoen meer beschut boven te leven.

Als Cambodjanen hoofdpijn hebben dan kleven ze een pleister op hun voorhoofd. Of het werkt hebben we niet kunnen achterhalen.

Cambodjanen zijn fervente zoetwater netvissers. Waar er zich ook maar een plasje water aanbiedt (en dat zijn er vele) zie je wel een visnet hangen.

Hoe was Cambodja?

Waar de boys en Charlotte onmiddellijk een klik hadden met dit land was Cambodja voor mij geen liefde op het eerste zicht. Geen coup de foudre, geen doldwaze verliefdheid. Neen, de liefde voor dit land diende zich niet op een presenteerblaadje aan. Nu, van liefde zegt men dat het niet draait om het uiterlijke maar om het innerlijke. Voor Cambodja klopt dit als een bus. Het land is verre van lelijk en er zijn hele mooie bezienswaardigheden maar daarnaast zijn er ook grote stukken vlak monotoon rijstveldgebied en de Wats lijken allemaal wel heel erg op elkaar. Ook het immense afvalprobleem draagt natuurlijk niet bij tot de schoonheid van dit land... En toch zijn we uiteindelijk allemaal verliefd geworden op Kampuchea! Geen land immers dat we ooit eerder bezochten met zulke 'mooie' mensen. De innerlijke schoonheid die je ervaart in de openheid, gastvrijheid en behulpzaamheid van de Cambodjanen is onbeschrijfelijk. En ja, als je 'embedded' door dit land reist dan kun je je verblijf inderdaad beperken tot het klassieke Angkor. Als je je Westerse bubbel echter durft te doorprikken en je de moed hebt om jezelf te laten meedrijven op de golven van de Cambodjaanse 'couleur locale' dan raak je op dit prachtige land nimmer uitgekeken. 't Is een cliché zo hoog als een huis maar de Cambodjaanse schoonheid zit aan de binnenkant, in de warmte van het fiere Khmervolk!